Język jako system znaków

Moje notatki dotyczące języka postrzeganego jako system znaków.

Znak - dowolny element rzeczywistości wskazujący na coś innego poza sobą (komunikujący inną treść)

składniki znaku: element oznaczający i oznaczany

znaki dzielimy na: naturalne (symptomy, oznaki, są niecelowe i jednostronne - mają tylko nadawcę, są również zrozumiałe przez wszystkich, czyli niezależne od konwencji) oraz umowne (sygnały), które jeszcze możemy podzielić na symbole i znaki ikoniczne

Język - system znaków umownych oraz reguł łączenia ich ze sobą. 

Wyróżniamy:

* podsystem fonologiczny - jego jednostką jest fonem, którego realizacją jest głoska

* podsystem morfologiczny - składa się z morfemów - najmniejszych cząstek znaczących

* podsystem leksykalny

* podsystem składniowy

Semiotyka to nauka o języku, dzieli się na: semantykę, syntaktykę oraz pragmatykę.

Funkcje języka:  poznawcza, komunikacyjna, społeczna

Funkcje języka opracowane przez Romana Jakobsona zgodne z jego modelem komunikacyjnym:

* ekspresywna (nadawca, informowanie o przeżyciach)

* impresywna (odbiorca, wywieranie na niego wpływu)

* estetyczna (komunikat, jego ukształtowanie w nietypowy sposób)

* metajęzykowa (kod, skierowanie wypowiedzi na sam język)

* fatyczna (kontakt, nawiązanie, podtrzymania, zakończenie)

* poznawcza (kontekst, przekazanie informacji o rzeczywistości pozajęzykowej)

Akt mowy jest działaniem językowym w trzech aspektach (według Johna L. Austina):

* illokucja - intencja nadawcy

* lokucja - stworzenie wypowiedzi zgodnie z zasadami gramatyki i z użyciem właściwego słownictwa

* perlokucja - skutki osiągnięte przez nadawcę

Informacje dzielimy na jawne oraz ukryte (niejednoznaczne, niepodawane w sposób dosłowny). Najważniejsze sposoby przekazywanie informacji ukrytych to:

aluzja - zasugerowanie treści, odwołanie się do czegoś

niedomówienie, niedopowiedzenie - ukrywanie wypowiedzi, sugerujące, że czymś powinna zostać jeszcze uzupełniona

gry słowne - wykorzystanie wyrazów wieloznacznych, homonimów, neologizmów

ironia, wykorzystywanie środków stylistycznych, środki pozawerbalne 

język ezopowy (mowa ezopowa) - formułowanie wypowiedzi w ten sposób, aby można było ją interpretować wieloznacznie, a wtajemniczony w kontekst odbiorca mógł odczytać treści ukryte

Specyficzny język komunikacji internetowej

* polilog (wielogłosowość), spontaniczność, kolokwialność, ekonomiczność, skrótowość

* pomijanie znaków diakrytycznych (e,a,s,z zamiast ę,ą,ś,ź)

* język "zapisany" (mówiony, ale występujący w formie pisanej)

* hack mowa (leetspeak) - wykorzystywanie zapisu fonetycznego, celowe opuszczanie i zmienianie liter, stosowanie innych niż litery znaków, np.: 4U, CU, l8r, W84me

* akronimy, np. BBS (be back soon), F2F (face to face), TXH (thanks) - skróty dłuższych wyrażeń

język praindoeuropejski -> rodzina językowa indoeuropejska -> język prasłowiański -> grupa zachodniosłowiańska -> polski