Odpowiednie dać rzeczy słowo...

Cyprian Kamil Norwid urodził się 24 września 1821 roku w Laskowie-Głuchach. Znaczną część życia spędził jednak za granicą, głównie w Paryżu, żyjąc w nędzy i utrzymując się z prac dorywczych. Twórczość Norwida okazała się trudna do zrozumienia dla jemu współczesnych, została więc na długo zapomniana. Ponownie odkryto ją dopiero w okresie Młodej Polski, przede wszystkim za sprawą Zenona Przesmyckiego-Miriama... 

Jego życiorys przypomina biografie większości romatyków: nieszczęśliwa miłość, podróże, które ksztacą i trudy życia (pobyt w więzieniu, choroba, bieda oraz wspomniany wcześniej brak zrozumienia). Jednak Cyprian Kamil Norwid znacznie wykracza poza epokę romantyzmu. Jego poezja łączy  w sobie bowiem elementy realizmu (konkretność, przestrzeni), symbolizmu (obrazowość), parnasizmu (precyzja, estetyczność formy) i modernizmu (nowatorski sposób zapisu). Jest prekursorem wiersza wolnego w poezji polskiej, jego poetyka jest oryginalna, stosuje niedopowiedzenia, ironię, aluzje, symbole, maskę i kostium. Pełno w jego utworach milczenia, prawdy, samotności. Zwraca uwagę na niedoskonałość świata, jego próżność, mówi o misji twócy.

źródła: http://pl.wikipedia.org/wiki/Cyprian_Kamil_Norwid, podręcznik do języka polskiego do liceum wydawnictwa OPERON

POEZJA

W Weronie

I

Nad Kapuletich i Montekich domem,

Spłukane deszczem, poruszone gromem,

Łagodne oko błękitu.

II

Patrzy na gruzy nieprzyjaznych grodów,

Na rozwalone bramy do ogrodów --

I gwiazdę zrzuca ze szczytu;

III

Cyprysy mówią, że to dla Julietty,

Że dla Romea -- ta łza znad planety

Spada... i groby przecieka;

IV

A ludzie mówią, i mówią uczenie,

Że to nie łzy są, ale że kamienie,

I -- że nikt na nie... nie czeka!

Moja Piosenka (II)

Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba

Podnoszą z ziemi przez uszanowanie

Dla d a r ó w Nieba....

                Tęskno mi, Panie...

*

Do kraju tego, gdzie winą jest dużą

Popsować gniazdo na gruszy bocianie,

Bo wszystkim służą...

                Tęskno mi, Panie...

*

Do kraju tego, gdzie pierwsze ukłony

Są, jak odwieczne Chrystusa wyznanie,

"B ą d ź  p o c h w a l o n y!"

                Tęskno mi, Panie...

*

Tęskno mi jeszcze i do rzeczy innej,

Której już nie wiem, gdzie leży mieszkanie,

Równie niewinnej...

                Tęskno mi, Panie...

*

Do bez-tęsknoty i do bez-myślenia,

Do tych, co mają t a k  z a  t a k  -  n i e  z a  n i e,

Bez światło-cienia...

                 Tęskno mi, Panie...

*

Tęskno mi owdzie, gdzie któż o mnie stoi?

I tak być musi, choć się tak nie stanie

Przyjaźni mojéj...

                 Tęskno mi, Panie...

[Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie...]

1

Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie,

Że ci ze złota statuę¹ lud niesie,

Otruwszy pierwéj...

Coś ty Italii zrobił, Alighiery,

Że ci dwa groby² stawi lud nieszczery,

Wygnawszy pierwéj...

Coś ty, Kolumbie, zrobił Europie,

Że ci trzy groby we trzech miejscach³ kopie,

Okuwszy pierwéj...

Coś ty uczynił swoim, Camoensie,

Że po raz drugi⁴ grób twój grabarz trzęsie,

Zgłodziwszy pierwé j...

Coś ty, Kościuszko, zawinił na świecie,

Że dwa cię głazy we dwu stronach gniecie,⁵

Bez miejsca pierwéj....

Coś ty uczynił światu, Napolionie,

Że cię w dwa groby⁶ zamknięto po zgonie,

Zamknąwszy pierwéj.....

Coś ty uczynił ludziom, Mickiewiczu?...

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2

Więc mniejsza o to, w jakiej spoczniesz urnie,

Gdzie? kiedy? w jakim sensie i obliczu?

Bo grób twój jeszcze odemkną powtórnie,

Inaczej będą głosić twe zasługi

I łez wylanych dziś będą się wstydzić,

A lać ci będą łzy potęgi drugiej

Ci, co człowiekiem nie mogli cię widziéć...

3

Każdego z takich, jak ty, świat nie może

Od razu przyjąć na spokojne łoże,

I nie przyjmował nigdy, jak wiek wiekiem,

Bo glina w glinę wtapia się bez przerwy,

Gdy sprzeczne ciała zbija się aż ćwiekiem

Później... lub pierwéj...

---

1Sokratesowi w kilka czasów po śmierci jego Ateńczycy statuę ze złota postawili.
²Dante grzebany w Rawennie i we Florencji.
³Krzysztof Kolumb jest grzebany w Hiszpanii, w St. Domingo i w Hawanie.
⁴4 lata temu szukano na cmentarzu komunalnym, gdzie był pochowany jednooki bez nogi żebrak, żeby Camoensa pochować.
⁵Kościuszko leży w Solurze i w Krakowie.
⁶Napoleona drugi pogrzeb niedawny.

Fatum

I

Jak dziki źwierz przyszło Nieszczęście do człowieka

I zatopiło weń fatalne oczy...

- Czeka - -

Czy człowiek zboczy?

II

Lecz on odejrzał mu - jak gdy artysta

Mierzy swojego kształt modelu -

I spostrzegło, że on patrzy - co? skorzysta

Na swym nieprzyjacielu:

I zachwiało się całą postaci wagą

- - I nie ma go!

Daj mi wstążkę błękitną

*

 Daj mi wstążkę błękitną — oddam ci ją

 Bez opóźnienia..

 Albo daj mi cień twój z giętką twą szyją

 — Nie! nie chcę cienia.

 

 **

 Cień zmieni się, gdy ku mnie skiniesz ręką,

 Bo on nie kłamie!

 Nic od ciebie nie chcę, śliczna panienko,

 Usuwam ramię...

  

 ***

 Bywałem ja od Boga nagrodzonym

 Rzeczą mniej wielką:

 Spadłym listkiem, do szyby przyklejonym,

 Deszczu kropelką...

Ogólniki

1

Gdy z wiosną życia duch artysta

Poi się jej tchem, jak motyle,

Wolno mu mówić tylko tyle:

„Ziemia jest krągła — jest kulista!”

Lecz, gdy późniejszych chłodów dreszcze

Drzewa wzruszą i kwiatki zlecą,

Wtedy dodawać trzeba jeszcze:

„U biegunów spłaszczona nieco...”

Ponad wszystkie wasze uroki,

Ty, poezjo, i ty, wymowo,

Jeden — wiecznie będzie wysoki:

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * ** *

Odpowiednie dać rzeczy słowo!

***

Rzadkim jest, arcyrzadkim człek, co mówi z człekiem

Tak, iż słychać mówienie treść powidające - -

Jedni albowiem, mówiąc z kimś, na przykład z księciem

O ostrodze książęcej, będą blask jej głosić

Jak słońca tarcz, a przeto oni nic nie mówią

I  t y l k o  z  k i m ś  g a d a j ą, sami nie mówiąc nic.

Przeciwnie, drudzy, niebądź z kim gdy mówią, zawsze

Ze sobą, są  jedynie w gwarze, nic nie biorąc

Do nich idącej treści ni prawdy, a przeto

I ci milczą... i oto milczenie jest wielkie,

I oto, mówię, cisza jest na świecie - którą

Mędrzec słysząc nie zawsze chce zdradzać może.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .